Tijdens de training is me nog duidelijker geworden, hoe belangrijk het is dat organisaties een échte aandachtsfunctionaris (AF) hebben. Iemand met kennis van huiselijk geweld, kindermishandeling en de Meldcode. Iemand die kan coachen, adviseren, sturen en LEF heeft om door te pakken op het moment dat het nodig is. Iemand die staat voor waar het uiteindelijk om gaat: het kind en zijn gezin.
Het moge bekend zijn dat de organisaties en zelfstandigen binnen gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en justitie een organisatie-meldcode dienen te hebben. Deze organisatie-meldcode is gebaseerd op het basismodel Meldcode en moet voldoen aan een aantal eisen. Een advies vanuit de wet Meldcode is dat iedere organisatie een deskundig persoon in dienst heeft met kennis over kindermishandeling, die -in stap 2- een vraagbaak kan zijn en begeleiding kan bieden bij een vermoeden van kindermishandeling. Deze persoon is de Aandachtsfunctionaris (AF).
Een AF krijgt nogal wat op zijn of haar bordje. Of je nu een directe of indirecte AF bent, je bent de vraagbaak van de organisatie. De clusters waarin verschillende taken ondergebracht kunnen worden, zijn:
1) informeren / profileren
2) taxatie veiligheid
3) ondersteunen / adviseren
4) motiveren / communicatie
5) implementeren / evalueren
Er zijn verder geen eisen aan deze functie verbonden. Maar kijkende naar bovenstaande lijst, is het niet iets wat je er 'even' bij doet. Als je een AF bent, is het van belang dat je ook gefaciliteerd wordt door de directie. In tijd, geld en vooral in ondersteuning / back-up. Want je neemt beslissingen die mogelijk grote gevolgen voor kinderen en gezinnen kunnen hebben. Hopelijk ten positieve, maar soms wellicht ook met een minder positieve kant.
Moet dan iedereen een training AF volgen? Nee. Er zijn natuurlijk professionals met zoveel kennis en ervaring in huis dat ze met enige studie over de taken vanuit de Meldcode een prima aandachtsfunctionaris kunnen zijn. Er zijn organisaties met specifieke deskundigheid, waar de Meldcode goed geïmplementeerd en geborgd is.
Maar er zijn ook organisaties waar iemand wordt aangewezen en die dus maar aandachtsfunctionaris is. Met geen of weinig ondersteuning, mogelijkheden tot deskundigheidsbevordering of mandaat vanuit de directie. En dat gun ik niemand. De AF in kwestie niet, de organisatie niet, de collega's niet maar vooral: het kind en de ouders niet.
Want een goede AF kan zorg dragen voor een klimaat waarin zorg vroegtijdig, laagdrempelig met ouders besproken wordt en waarin er snel adequate hulp wordt ingezet. En dat is het uiteindelijke doel van de Meldcode: vroegtijdige hulp inzetten waarbij ouders optimaal betrokken worden, de achterliggende problemen worden opgelost zodat de mishandeling stopt.
Investeren in een AF loont: voor de organisatie en voor het KIND.
